مرکز خبرنگاران افغانستان میگوید طالبان حق دسترسی به اطلاعات را به صورت سیستماتیک تضعیف کردهاند و مردم در وضعیت قطع اطلاعات زندگی میکنند.
مرکز خبرنگاران امروز(یکشنبه، ۶ میزان/۲۷ سپتامبر) با نشر اعلامیهای به مناسبت «روز جهانی دسترسی به اطلاعات» از طالبان خواسته است تا به حق دسترسی به اطلاعات احترام بگذارند و محدودیتهای رسانهای را پایان دهند.
سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد(یونسکو) در سال ۲۰۱۵ میلادی ۲۸ سپتامبر را به عنوان روز بینالمللی دسترسی همگانی به اطلاعات تعیین کرد.
این سازمان معتقد است که دسترسی جهانی به اطلاعات دو جنبه دارد: اول اینکه این حق باید در قوانین به وضوح پیشبینی شود تا از محدودیتهای احتمالی جلوگیری شود، و دوم اینکه باید به دسترسی عملی افراد به اطلاعات توجه شود، به ویژه در دنیای امروز که فناوریهای نوین دسترسی به اطلاعات را تسهیل کردهاند.
اما مرکز خبرنگاران افغانستان میگوید یافتههای این نهاد نشان میدهد که طالبان طی چهار سال گذشته، حداقل ۲۲ دستورالعمل صادر کردهاند که به شدت آزادی بیان، استقلال رسانهها و دسترسی عمومی به اطلاعات را محدود کرده است.
مرکز خبرنگاران میگوید تمامی این اقدامات در تناقض با قانون رسانهها و قانون دسترسی به اطلاعات افغانستان و هنجارهای بینالمللی هستند.
سمیه ولیزاده، مسوول بخش دادخواهی مرکز خبرنگاران افغانستان میگوید: «امروز، شهروندان در وضعیت قطع اطلاعات زندگی میکنند که نه توسط جنگ، بلکه از طریق سیاست عمدی تحمیل شده است.»
او افزوده است که جنگ طالبان علیه حق دسترسی به اطلاعات، خبرنگاران را خاموش کرده، دسترسی به دادههای عمومی را مسدود کرده و مردم را از حق شان برای آگاهی محروم کرده است.
مرکز خبرنگاران میگوید طالبان در یک سال اخیر پوشش رسانهای اعتراضات، تظاهرات و مخالفتهای سیاسی را ممنوع کرده، کنترلهای پیش از انتشار محتوا را اعمال نموده و سانسور گسترده، از جمله ممنوعیت پخش برنامههای شبکههای بینالمللی را روی دست گرفته است.
همچنین این گروه محدودیتهایی برای صدای زنان و مشارکت آنان، از جمله ممنوعیت حضور خبرنگاران زن در رسانههای ملی و ممنوعیت حضور زنان در درامها یا گزارشگری در محیطهای مختلط، وضع کرده است.
مرکز خبرنگاران از گسترش ممنوعیت نشر تصاویر زنده جان یا مصاحبههای تصویری به ۲۱ ولایت خبر میدهد که به بستن دهها تلویزیون منجر شده است.
این نهاد افزوده است که قطع انترنت فایبر نوری و محدودیت شدید دسترسی مردم به انترنت، ارعاب، دستگیری و جرمانگاری خبرنگاری مستقل از دیگر محدودیتهایی است که طالبان برای پایمال کردن حق دسترسی به اطلاعات انجام دادهاند.
مرکز خبرنگاران میگوید هماکنون شش خبرنگار در زندانهای طالبان به سر میبرند و خبرنگاران از همکاری با رسانههای تبعیدی که از خارج فعالیت میکنند، منع شدهاند.